Nói đến việc bảo dưỡng sên xích xe máy, chúng ta thường có thói quen làm sạch, bôi trơn và kiểm tra độ căng sau thời gian dài sử dụng. Các loại xích tải đắt tiền dành cho xe phân khối lớn trong những năm gần đây đã trở nên bền hơn, nhưng các loại cho xe phân khối vừa và nhỏ thì dễ bị chùng nên cần được bảo dưỡng tốt. Vậy xích tải có thật sự bị giãn dài ra sau khi sử dụng hay không? nguyên nhân từ đâu? cùng tìm hiểu nhé.

Xích tải là bộ phận quan trọng với khả năng vận hành của chiếc xe

Ngoài việc thường xuyên vệ sinh, bôi trơn xích tải trong quá trình sử dụng xe. Điều quan trọng hơn nữa là kiểm tra và điều chỉnh độ căng của sên sao cho phù hợp. Nếu quá căng, hệ thống treo sau sẽ khó hoạt động hoặc không di chuyển được, rất nguy hiểm, dễ dàng phát ra tiếng kêu lạch cạch và độ xóc khi tăng tốc / giảm tốc sẽ tăng lên.

Nếu xích bị kéo căng quá mức, bước răng của đĩa xích và xích sẽ dịch chuyển, gây ra tiếng ồn lớn và sốc khi tăng / giảm tốc, đồng thời đĩa xích sẽ bị mòn nhanh hơn. Trong trường hợp này, ngay cả khi độ căng của xích được điều chỉnh, tiếng ồn và cú sốc bất thường sẽ không hết hẳn. Vì thế nên thay toàn bộ hệ thống nhông sên đĩa cùng một lúc khi thay mới để tạo sự đồng bộ cho hệ thống truyền động.

Nếu xích tải quá chùng, trong trường hợp xấu nhất nó có thể sên bị rơi ra khỏi đĩa tải khi đang chạy. Hơn hết, nếu độ căng không phù hợp, dây xích sẽ bị giãn nhanh hơn và tuổi thọ của nó sẽ bị rút ngắn.

Dây xích tải có bị giãn dài ra theo thời gian sử dụng hay không?

Trên thực tế, các bộ phận tạo nên dây xích không bị giãn ra trong quá trình sử dụng. Tuy nhiên, các chốt và ống lót kết nối từng khung của chuỗi xích bị mài mòn từng chút, và khoảng cách giữa các ghim và ống lót dần dần trở nên rộng hơn. Sau đó, khi khoảng cách trở nên lớn hơn, kết quả là toàn bộ chuỗi xích tải trở nên dài hơn.

”Xích phớt”, thường thấy trên xe máy cỡ trung bình đến mô tô PKL, có chứa mỡ (hóa chất) để giảm độ mòn ở chốt và ống lót, vì vậy nó rất ít bị mòn. Tuy nhiên, nhiều xích tải trên dòng xe mô tô thể thao có hơn 100 mắt xích, vì vậy nếu các chốt và ống lót bị mòn và khoảng cách mở rộng thêm 0,1 mm sẽ khiến toàn bộ dây xích sẽ giãn ra hơn 1 cm. Và nếu xích bị kéo căng quá mức, bước răng của đĩa xích và xích sẽ không khớp với nhau.

Xích được lắp ráp với nhiều bộ phận như con lăn, má xích, ống lót và phốt O (với loại xích có phốt). Tuy nhiên, không có bộ phận nào sẽ tự dài ra do hư hỏng theo thời gian chỉ vì chúng đã chạy một quãng đường dài. Trên thực tế, ống lót và chốt nối các mảnh của má xích bị mòn nhẹ, sẽ mở ra một khe hở, và kết quả là toàn bộ dây xích trở nên dài hơn so với lúc mới.

Cách bảo dưỡng và khắc phục

Bằng cách làm sạch và bôi trơn xích, độ giãn của xích (sự hao mòn các chốt và ống lót) có thể được hạn chế, nhưng một ngày nào đó, giới hạn thay thế xích mới sẽ đến.

Nếu vậy thì mất bao lâu để hết tuổi thọ của một bộ xích tải? Câu trả lời là “khoảng 1% tổng chiều dài của chuỗi”. Chiều dài của xích dòng xe thể thao đường trường hạng trung bình đến cỡ lớn khoảng 1,6 – 1,8m, nếu dài ra 16 đến 18 mm là phải thay thế bộ xích mới.

Thực tế rất khó để đo chiều dài xích tải, vì vậy bạn nên sử dụng thang đo của pát tăng sên để làm hướng dẫn.

Tuy nhiên, không thể tháo xích và đo chiều dài vì rất bất tiện. Do đó, vị trí trên pát tăng chỉnh ở cuối gắp sau là một cách để quan sát theo hướng dẫn từ nhà sản xuất. Đầu tiên, ghi lại vị trí của cốt bánh sau khi xích còn mới và khi nó được kéo thêm 8 đến 9 mm (có điều chỉnh độ căng phù hợp), anh em có thể coi đó là giới hạn sử dụng.

Nhân tiện, các sản phẩm cao cấp của các nhà sản xuất nhông sên dĩa nổi tiếng trong những năm gần đây có tuổi thọ rất cao, và nếu được bảo dưỡng đúng cách, bộ nhông sên đĩa có thể được sử dụng khoảng 10.000 km hoặc hơn.